D1
𐰇𐰔𐰀 : 𐰚𐰇𐰚 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰽𐰺𐰀 : 𐰖𐰍𐰔 : 𐰘𐰼 : 𐰴𐰃𐰞𐰦𐰸𐰑𐰀 : 𐰚𐰃𐰤 : 𐰺𐰀 : 𐰚𐰃𐰾𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰃 : 𐰴𐰃𐰞𐰣𐰢𐰾 : 𐰚𐰃𐰾𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰃𐰦𐰀 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰯𐰀𐰢 : 𐰉𐰆𐰢𐰣 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰃𐰾𐱅𐰢𐰃 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐰢𐱁 : 𐰆𐰞𐰺𐰯𐰣 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰭 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰾𐰃𐰤 : 𐱃𐰆𐱃𐰀 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾 : 𐰃𐱅𐰃 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾:
ÜZE : KÖK : TeŊRİ : aSRA : YaGıZ : YeR : KILıNDUKDA : iKİN : aRA : KİŞİ : OGLI : KILıNMıŞ : KİŞİ : OGLıNDA : ÜZE : eÇİM : aPAM : BUMıN : KaGaN : İSTeMİ : KaGaN : OLuRMıŞ : OLuRıPaN : TÜRK : BODuNıŊ : İLİN : TÖRÜSİN : TUTA : BİRMiŞ : İTİ : BİRMiŞ:
Üstte gök Tanrı altta yağız yer kılındığında ikisi arasında kişi oğlu kılınmış. Kişi oğlunun da üzerine eçüm apam Bumın Kağan, İstemi Kağan oturmuş. Oturupda Türk boylarının ilini, töresini tutuvermiş, [düzen] edivermiş.
D2
𐱅𐰇𐰼𐱅 : 𐰉𐰆𐰞𐰭 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰾𐰇 : 𐰾𐰇𐰠𐰯𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐱅 : 𐰉𐰆𐰞𐰭𐰑𐰴𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰞𐰢𐰾 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰉𐰔 : 𐰴𐰃𐰞𐰢𐰾 : 𐰉𐱁𐰞𐰍𐰍 : 𐰘𐰜𐰦𐰼𐰢𐰾 : 𐱅𐰃𐰔𐰠𐰏𐰏 : 𐰾𐰇𐰚𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰴𐰑𐰺𐰴𐰣 : 𐰘𐰃𐱁𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰚𐰃𐰼𐰇 : 𐱅𐰢𐰺𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰸𐰆𐰦𐰺𐰢𐰾 : 𐰚𐰃𐰤 : 𐰺𐰀----:
TÖRT : BOLıŊ : KOP : YaGI : eRMiŞ : SÜ : SÜLiPeN : TÖRT : BOLuŊDaKI : BODuNıG : POK : aLMıŞ : KOP : BaZ : KILMıŞ : BaŞLıGıG : YÜKüNDüRMiŞ : TİZLiGiG : SÖKÜRMiŞ : İLGeRÜ : KaDıRKaN : YİŞKA : TeGİ : KİRÜ : TeMiRKaPıGKA : TeGİ : KONDuRMıŞ : iKİN : aRA----:
Dört taraf hep düşman imiş, ordu sürüp dört tarafdaki boyları hep almış, hep baz (tabi) kılmış. Başlıya boyun eğdirmiş, dizliyi çöktürmüş. İleri Kadırkan Yış’a değin, geride Demirkapı’ya değin kondurmuş. İkisi arasına----
D3
𐰃𐰓𐰃 : 𐰆𐰴𐰽𐰔 : 𐰜𐰇𐰚 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰨𐰀 : 𐰆𐰞𐰺𐰆𐰺 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰞𐰯 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰖𐰺𐰸𐰃 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰞𐰯 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐱅𐰇𐰔 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰣𐰃 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰃𐰠𐰏 : 𐰨𐰀 : 𐱃𐰆𐱃𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰃𐰠𐰏 : 𐱃𐰆𐱃𐰯 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰏 : 𐰃𐱅𐰢𐰾 : 𐰇𐰔𐰃 : 𐰨𐰀:
İDİ : OKSuZ : KÖK : TÜRK : aNÇA : OLuRUR : eRMiŞ : BİLGE : KaGaN : eRMiŞ : aLP : KaGaN : eRMiŞ : BUYRUKI : YiME : BİLGE : eRMiŞ : eRiNÇ : aLP : eRMiŞ : eRiNÇ : BeGLeRİ : YiME : BODuNI : YiME : TÜZ : eRMiŞ : aNI : ÜÇÜN : İLiG : aNÇA : TUTMıŞ : eRiNÇ : İLiG : TUTıP : TÖRÜG : İTMiŞ : ÖZİ : aNÇA:
ulu Gök Türk anca oturur imiş. Bilge kağan imiş, alp kağan imiş, buyruğu yine bilge imiş gerçek. Alp imiş gerçek. Beğleri yine boyları yine düz imiş. Onun için ili anca tutmuş gerçek . İli tutup töre etmiş. Özü anca
D4
𐰚𐰼𐰏𐰚 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰖𐰆𐰍𐰲𐰃 : 𐰾𐰃𐰍𐱃𐰲𐰃 : 𐰇𐰭𐰼𐰃 : 𐰜𐰇𐰤 : 𐱃𐰆𐰍𐰽𐰴𐰑𐰃 : 𐰋𐰇𐰚𐰲𐰃 : 𐰲𐰇𐰠𐰏𐰠 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐱅𐰇𐰯𐰇𐱅 : 𐰯𐰺 : 𐰯𐰆𐰺𐰢 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰇𐰲𐰸𐰆𐰺𐰃𐰴𐰣 : 𐰆𐱃𐰔𐱃𐱃𐰺 : 𐰶𐰃𐱃𐰪 : 𐱃𐱃𐰉𐰃 : 𐰉𐰆𐰨𐰀 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰚𐰠𐰯𐰤 : 𐰽𐰃𐰍𐱃𐰀𐰢𐰾 : 𐰖𐰆𐰍𐰞𐰀𐰢𐰾 : 𐰦𐰍 : 𐰚𐰇𐰠𐰏 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰦𐰀 : 𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀 : 𐰃𐰤𐰃𐰾𐰃 : 𐰴𐰍𐰣:
KeRGeK : BOLMıŞ : YUGÇI : SIGıTÇI : ÖŊRE : KÜN : TOGSıKDA : BÖKLİ : ÇÖLüGiL : TaBGaÇ : TÜPÜT : aPaR : PURuM : KIRKıZ : ÜÇKURIKaN : OTuZTaTaR : KITaÑ : TaTaBI : BUNÇA : BODuN : KeLİPeN : SIGTAMıŞ : YUGLAMıŞ : aNTaG : KÜLüG : KAGaN : eRMiŞ : aNDA : KİSRE : İNİSİ : KaGaN:
kergek [kuşu] olmuş (ruhu kuş olup uçmuş, ölmüş). Yuğcu, yas tutucu önde gün doğusunda Böklü Çül’lü İl, Tabgaç Tibet, Apar, Rum, Kırgız, Üç Kurıkan, Otuz Tatar, Kıtay, Tatabı, bunca boylar gelip yas tutmuş, yuğlamış. Öyle ünlü kağan imiş. Ondan sonra küçük kardeşi kağan
D5
𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰆𐰍𐰞𐰃𐱃𐰃 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰦𐰀 : 𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀 : 𐰃𐰤𐰃𐰾𐰃 : 𐰲𐰃𐰾𐰃𐰤 : 𐱅𐰏 : 𐰴𐰃𐰞𐰣𐰢𐰑𐰸 : 𐰼𐰨 : 𐰆𐰍𐰞𐰃 : 𐰴𐰭𐰃𐰤 : 𐱅𐰏 : 𐰴𐰃𐰞𐰣𐰢𐰑𐰸 : 𐰼𐰨 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰾𐰃𐰔 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰉𐰆𐰖𐰴𐰸𐰃 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰾𐰔 : 𐰼𐰨 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰼𐰨:
BOLMıŞ : eRiNÇ : OGLITI : KaGaN : BOLMıŞ : eRiNÇ : aNDA : KİSRE : İNİSİ : eÇİSİN : TeG : KILıNMaDUK : eRiNÇ : OGLI : KaŊIN : TeG : KILıNMaDUK : eRiNÇ : BİLiGSİZ : KaGaN : OLuRMıŞ : eRiNÇ : YaBLaK : KaGaN : OLuRMıŞ : eRiNÇ : BUYRUKI : YiME : BİLiGSiZ : eRiNÇ : YaBLaK : eRMiŞ : eRiNÇ:
olmuş gerçek. Oğulları kağan olmuş gerçek. Ondan sonra küçük kardeşi ağabeyi gibi olmadığı gerçek, oğlu babası gibi olmadığı gerçek, bilgisiz kağan oturmuş gerçek, kötü kağan oturmuş gerçek , buyruğu yine bilgisiz [imiş] gerçek, kötü imiş gerçek.
D6
𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃 : 𐱅𐰇𐰔𐰾𐰔 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐱅𐰋𐰠𐰏𐰃𐰤 : 𐰚𐰇𐰼𐰠𐰏 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰺𐰢𐰴𐰲𐰃𐰾𐰃𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰃𐰤𐰠𐰃 : 𐰲𐰃𐰠𐰃 : 𐰚𐰃𐰭𐰾𐰇𐰼𐱅𐰜𐰃𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰋𐰏𐰠𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰞𐰃𐰍 : 𐰖𐰆𐰭𐱁𐰆𐰺𐱃𐰸𐰃𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰃𐰠𐰠𐰓𐰜 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐰃𐰲𐰍𐰣𐰆 : 𐰃𐰑𐰢𐰾:
BeGLeRİ : BODuNI : TÜZSüZ : ÜÇÜN : TaBGaÇ : BODuN : TeBLiGİN : KÜRLüG : ÜÇÜN : aRMaKÇISIN : ÜÇÜN : İNiLİ : eÇİLİ : KİŊŞÜRTÜKİN : ÜÇÜN : BeGLİ : BODuNLIG : YOŊŞURTUKIN : ÜÇÜN : TÜRK : BODuN : İLLeDÜK : İLİN : IÇGıNU : IDMıŞ:
Beğleri, boyları düzsüz [bozuk olduğu] için, Tabgaç boyları çok hileci [olduğu] için, yalancı [olduğu] için, ağabeyi-kardeşi kinleştirdiği için, beğle boyları birbirine düşürdüğü için, Türk boyları, illediği ilini (vatan tuttuğu toprağını) terk etmiş
D7
𐰴𐰍𐰣𐰞𐰑𐰸 : 𐰴𐰍𐰣𐰃𐰣 : 𐰘𐰃𐱅𐰼𐰇 : 𐰃𐰑𐰢𐰾 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰴𐰀 : 𐰋𐰏𐰠𐰚 : 𐰆𐰺𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰃𐰤 : 𐰴𐰆𐰞 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰾𐰃𐰠𐰚 : 𐰶𐰃𐰔 : 𐰆𐰍𐰞𐰤 : 𐰚𐰇𐰭 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰋𐰏𐰠𐰼 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰀𐱃𐰃𐰤 : 𐰃𐱃𐰃 : 𐱃𐰉𐰍𐰲𐰍𐰃 : 𐰋𐰏𐰠𐰼 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰀𐱃𐰃𐰤 : 𐱃𐰆𐱃𐰯𐰣 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀:
KaGaNLaDUK : KaGaNIN : YİTüRÜ : IDMıŞ : TaBGaÇ : BODuNKA : BeGLiK : URI : OGLIN : KUL : BOLDI : iŞİLiK : KIZ : OGLıN : KÜŊ : BOLDI : TÜRK : BeGLeR : TÜRK : ATIN : ITI : TaBGaÇGI : BeGLeR : TaBGaÇ : ATIN : TUTuPaN : TaBGaÇ : KaGaNKA:
kağanladığı kağanını yitiri etmiş (yitirmiş). Tabgaç boylarına beğlik er evladı kul oldu, hanımlık kız evladı cariye oldu. Türk beğleri Türk adını attı, Tabgaç beğleri [gibi] Tabgaç adını tutup, Tabgaç kağanına
D8
𐰚𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰠𐰏 : 𐰘𐰃𐰞 : 𐰃𐰾𐰏 : 𐰚𐰇𐰲𐰏 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰜𐰇𐰤 : 𐱃𐰆𐰍𐰽𐰴𐰑𐰀 : 𐰋𐰇𐰚𐰠𐰃 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰘𐰇 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾 : 𐰸𐰆𐰺𐰍𐰺𐰆 : 𐱅𐰢𐰼𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰘𐰇 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰾𐰃𐰤 : 𐰞𐰃 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰾 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰴𐰺𐰀 : 𐰴𐰢𐰍:
KÖRMiŞ : eLiG : YIL : İŞiG : KÜÇiG : BİRMiŞ : İLGeRÜ : KÜN : TOGSuKDA : BÖKLİ : KaGaNKA : TeGİ : SÜLeYÜ : BİRMiŞ : KURıGaRU : TeMiRKaPıGKA : TeGİ : SÜLeYÜ : BİRMiŞ : TaBGaÇ : KaGaNKA : İLİN : TÖRÜSİN : aLI : BİRMiŞ : TÜRK : KaRA : KaMaG:
görmüş (bağlanmış), elli yıl işi gücü [Tabgaç’a] vermiş. İleri gün doğusunda Bökli kağana değin ordu sürüvermiş, geride Demirkapı’ya değin ordu sürüvermiş, Tabgaç kağanına ilini, töresini alı vermiş. Türk kara kamag
D9
𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰨𐰀 : 𐱅𐰃𐰢𐰾 : 𐰃𐰠𐰠𐰏 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰼𐱅𐰢 : 𐰃𐰠𐰢 : 𐰢𐱃𐰃 : 𐰴𐰣𐰃 : 𐰚𐰢𐰚𐰀 : 𐰃𐰠𐰏 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰆𐰺𐰢𐰤 : 𐱅𐰃𐰼 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰼𐱅𐰢 : 𐰴𐰍𐰣𐰢 : 𐰴𐰣𐰃 : 𐰤𐰀 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐰃𐰾𐰏 : 𐰚𐰇𐰲𐰏 : 𐰋𐰃𐰼𐰇𐰼𐰢𐰤 : 𐱅𐰃𐰼 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰨𐰀 : 𐱅𐰃𐰯 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾:
BODuN : aNÇA : TİMiŞ : İLLiG : BODuN : eRTiM : İLiM : ıMTI : KaNI : KiMKE : İLiG : KaZGaNURMeN : TİR : eRMiŞ : KaGaNLıG : BODuN : eRTiM : KaGaNıM : KaNI : NE : KaGaNKA : İŞiG : KÜÇüG : BERÜRMeN : TİR : eRMiŞ : aNÇA : TİP : TaBGaÇ : KaGaNKA : YaGI : BOLMıŞ:
boyları şöyle demiş : İlli boylar idim, ilim şimdi hani? kime ili kazanırım ben der imiş. Kağanlı boylar idim, kağanım hani? ne kağana işi gücü veririm ben? der imiş. Öyle deyip Tabgaç kağanına düşman olmuş.
D10
𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰞𐰯 : 𐰃𐱅𐰤𐰇 : 𐰖𐰺𐱃𐰆𐰣𐰆 : 𐰆𐰢𐰑𐰸 : 𐰖𐰣 : 𐰃𐰲𐰚𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰨𐰀 : 𐰃𐰾𐰏 : 𐰚𐰇𐰲𐰏 : 𐰋𐰃𐰼𐱅𐰜𐰏𐰼𐰇 : 𐰽𐰴𐰣𐰢𐱃𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰇𐰠𐰇𐰼𐰘𐰃𐰤 : 𐰆𐰺𐰍𐰽𐰺𐱃𐰖𐰃𐰤 : 𐱅𐰃𐰼 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰖𐰆𐰴𐰑𐰆 : 𐰉𐰺𐰃𐰺 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐱅𐰭𐰼𐰃𐰾𐰃 : 𐱅𐰇𐰺𐰜 : 𐰃𐰑𐰸 : 𐰘𐰃𐰼𐰃:
YaGI : BOLuP : İTiNÜ : YaRaTUNU : UMaDUK : YaNA : İÇiKMiŞ : BUNÇA : İŞiG : KÜÇüG : BİRTÜKGeRÜ : SaKıNMaTI : TÜRK : BODuN : ÖLÜReYİN : URuGSıRaTaYIN : TİR : eRMiŞ : YUKaDU : BaRIR : eRMiŞ : ÜZE : TÜRK : TeŊRİSİ : TÜRK : IDUK : YİRİ:
Düşman olup, itine yaratına madığından yana içikmiş (bağımlıymış). [Tabgaç ise] Bunca işi gücü verdiğini düşünmeden Türk boylarını öldüreyim, soysuz bırakayım der imiş. [Türk] yok olmaya varır imiş. Üstte Türk Tanrısı, Türk’ün kutlu yerini,
D11
𐰽𐰆𐰉𐰃 : 𐰨𐰀 : 𐱅𐰢𐰾 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰖𐰆𐰸 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰔𐰆𐰣 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰉𐰆𐰞𐰲𐰆𐰣 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰃𐰠𐱅𐰼𐰾 : 𐰴𐰍𐰣𐰍 : 𐰇𐰏𐰢 : 𐰃𐰠𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 : 𐰴𐱃𐰆𐰣𐰍 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐱅𐰇𐰯𐰾𐰃𐰦𐰀 : 𐱃𐰆𐱃𐰯 : 𐰘𐰇𐰏𐰼𐰇 : 𐰚𐰇𐱅𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰼𐰨 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰘𐰃𐱅𐰃𐰘𐰏𐰼𐰢𐰃 : 𐰼𐰤 : 𐱃𐱁𐰚𐰢𐰾 : 𐱃𐱁𐰺𐰀:
SUBI : aNÇA : iTMiŞ : TÜRK : BODuN : YOK : BOLMaZUN : TİYiN : BODuN : BOLÇUN : TİYiN : KaŊıM : İLTeRiŞ : KaGaNıG : ÖGüM : İLBİLGE : KaTUNıG : TeŊRİ : TÖPüSİNDE : TUTuP : YÜGeRÜ : KÖTÜRMiŞ : eRiNÇ : KaŊıM : KaGaN : YİTİYiGiRMİ : eRiN : TaŞıKMıŞ : TaŞRA:
suyunu anca [düzen] etmiş. Türk boyları yok olmasın diye, boylar olsun diye babam İlteriş Kağan’ı, anam İlbilge Kadını, Tanrı [göğün] tepesinde tutup yukarı götürmüş gerçek. Babam kağan onyedi er ile taşıkmış (yola çıkmış). Dışarı
D12
𐰖𐰆𐰺𐰖𐰆𐰺 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰚𐰇 : 𐰾𐰓𐰯 : 𐰉𐰞𐰶𐰑𐰴𐰃 : 𐱃𐰍𐰶𐰢𐰾 : 𐱃𐰍𐰑𐰴𐰃 : 𐰃𐰤𐰢𐰾 : 𐱅𐰃𐰼𐰠𐰯 : 𐰘𐱅𐰢𐰾 : 𐰼 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰜𐰇𐰲 : 𐰋𐰃𐰼𐱅𐰜 : 𐰇𐰲𐰤 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰾𐰇𐰾𐰃 : 𐰋𐰇𐰼𐰃 : 𐱅𐰏 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰖𐰍𐰃𐰾𐰃 : 𐰸𐰆𐰪 : 𐱅𐰏 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰸𐰆𐰺𐰍𐰺𐰆 : 𐰾𐰇𐰠𐰯 : 𐱅𐰃𐰼𐰢𐱁 : 𐰴𐰆𐰉𐰺𐱃𐰢𐱁 : 𐰴𐰢𐰍𐰃:
YORuYOR : TİYiN : KÜ : eŞiDiP : BaLIKDaKI : TaGIKMıŞ : TaGDakI : İNMiŞ : TİRiLiP : YeTMiŞ : eR : BOLMıŞ : TeŊRİ : KÜÇ : BİRTÜK : ÜÇiN : KaŊıM : KaGaN : SÜSİ : BÖRİ : TeG : eRMiŞ : YaGISI : KOYN : TeG : eRMiŞ : İLGeRÜ : KURıGaRU : SÜLeP : TİRMiŞ : KUBRaTMıŞ : KaMaGI:
yürüyor diye haber işitip şehirdeki takınmış, dağdaki inmiş. Dirilip yetmiş er olmuş. Tanrı güç verdiği için babam kağanın ordusu kurt gibi imiş, düşmanı koyun gibi imiş. İleri, geri ordu sürüp derlemiş toparlamış. Tamamı
D13
𐰘𐱅𐰃𐰘𐰔 : 𐰼 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰘𐱅𐰃𐰘𐰔 : 𐰼 : 𐰉𐰆𐰞𐰯 : 𐰠𐰾𐰼𐰢𐰾 : 𐰚𐰍𐰣𐰽𐰺𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰚𐰇𐰭𐰓𐰢𐰾 : 𐰸𐰆𐰞𐰑𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰾𐰇𐰤 : 𐰃𐰲𐰍𐰣𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰲𐰇𐰢 : 𐰯𐰀𐰢 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰾𐰃𐰨𐰀 : 𐰖𐰺𐱃𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐱁𐰍𐰆𐰺𐰢𐰾 : 𐱅𐰇𐰠𐰃𐰾 : 𐱃𐰺𐰑𐰆𐱁 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰦𐰀 : 𐱅𐰢𐰾:
YeTİYüZ : eR : BOLMıŞ : YeTİYüZ : eR : BOLıP : iLSiReMiŞ : KaGaNSıRaMıŞ : BODuNıG : KÜŊeDMiŞ : KULaDMıŞ : BODuNıG : TÜRK : TÖRÜSÜN : IÇGıNMıŞ : BODuNıG : eÇÜM : aPAM : TÖRÜSİNÇE : YaRaTMıŞ : BOŞGURMıŞ : TÖLİS : TaRDUŞ : BODuNıG : aNDA : iTMiŞ:
yedi yüz er olmuş, yedi yüz er olup toprak ve kağan bekleyen boyları, cariye edilmiş boyları, Türk Töresi’ni terketmiş boyları amcam babam töresince yaratmış, eğitmiş. Tölis Tarduş boylarını o zaman düzen etmiş.
D14
𐰖𐰉𐰍𐰆𐰍 : 𐱁𐰑𐰍 : 𐰦𐰀 : 𐰋𐰼𐰢𐰾 : 𐰋𐰼𐰘𐰀 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰘𐰃𐰺𐰖𐰀 : 𐰉𐰔 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐱃𐰸𐰆𐰔𐰆𐰍𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰆𐰣 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰸𐰆𐰺𐰃𐰴𐰣 : 𐰆𐱃𐰔𐱃𐱃𐰺 : 𐰶𐰃𐱃𐰪 : 𐱃𐱃𐰉𐰃 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰉𐰆𐰨𐰀----:
YaBGUG : ŞaDıG : aNDA : BiRMiŞ : BiRiyE : TaBGaÇ : BODuN : YaGI : eRMiŞ : YIRıYA : BaZ : KaGaN : TOKUZOGuZ : BODUN : YaGI : eRMiŞ : KIRKıZ : KURIKaN : OTuZTaTaR : KITaÑ : TaTaBI : KOP : YaGI : eRMiŞ : KaŊıM : KaGaN : BUNÇA----:
Yabguyu, şadı o zaman vermiş. Güneyde Tabgaç boyları düşman imiş. Kuzeyde Baz Kağan, Dokuz Oğuz boyları düşman imiş. Kırgız, Kurıkan, Otuz Tatar, Kıtay, Tatabı hepsi düşman imiş. babam kağan bunca----
D15
𐰶𐰃𐰺𐰴 : 𐰺𐱃𐰸𐰃 : 𐰘𐱅𐰃 : 𐰖𐰆𐰞𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰢𐰾 : 𐰘𐰏𐰼𐰢𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐰾 : 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰢𐰾 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰖𐰺𐰞𐰴𐰑𐰸 : 𐰇𐰲𐰇𐰢 : 𐰃𐰠𐰠𐰏𐰏 : 𐰠𐰾𐰼𐱅𐰢𐰾 : 𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍𐰍 : 𐰴𐰍𐰣𐰽𐰺𐱃𐰢𐰾 : 𐰖𐰍𐰃𐰍 : 𐰉𐰔 : 𐰚𐰃𐰠𐰢𐰾 : 𐱅𐰃𐰔𐰠𐰏𐰏 : 𐰾𐰇𐰚𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰉𐱁𐰞𐰍𐰍 : 𐰘𐰇𐰚𐰦𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰨𐰀 : 𐰃𐰠𐰏:
KIRK : aRTUKI : YeTİ : YOLI : SÜLeMiŞ : YiGiRMİ : SÜŊüŞ : SÜŊüŞMiŞ : TeŊRİ : YaRLıKaDUK : ÜÇÜN : İLLiGiG : iLSiReTMiŞ : KaGaNLıGıG : KaGaNSıRaTMıŞ : YaGIG : BaZ : KİLMiŞ : TİZLiGiG : SÖKÜRMiŞ : BaŞLıGıG : YÜKüNDÜRMiŞ : KaŊıM : KaGaN : aNÇA : İLiG:
Kırk yedi kez ordu sürmüş, yirmi savaş savaşmış. Tanrı bağışladığı için illiyi ilsiz bırakmış, kağanlıyı kağansız bırakmış, düşmanı baz (emrinde) kılmış. Dizliyi çöktürmüş başlıya baş eğdirmiş. Babam kağan anca ili
D16
𐱅𐰇𐰼𐰇𐰏 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰯 : 𐰆𐰲𐰀 : 𐰉𐰺𐰢𐰾 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐰉𐱁𐰞𐰖𐰆 : 𐰉𐰔 : 𐰴𐰍𐰣𐰍 : 𐰉𐰞𐰉𐰞 : 𐱅𐰃𐰚𐰢𐰾 : 𐰆𐰞 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰓𐰀 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰃 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐰯𐰣 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰘𐰃𐰲𐰀 : 𐰃𐱅𐰓𐰃 : 𐰃𐰏𐱅𐰃 : 𐰲𐰃𐰍𐰪𐰍 : 𐰉𐰖 : 𐰶𐰡𐰃 : 𐰔𐰃𐰍 : 𐰜𐰇𐱁 : 𐰶𐰡𐰃:
TÖRÜG : KaZGaNıP : UÇA : BaRMıŞ : KaŊıM : KaGaNKA : BaŞLaYU : BaZ : KaGaNıG : BaLBaL : TİKMiŞ : OL : TÖRÜDE : ÜZE : eÇİM : KaGaN : OLuRTI : eÇİM : KaGaN : OLuRıPaN : TÜRK : BODuNıG : YİÇE : İTDİ : İGiTİ : ÇIGaNYıG : BaY : KILDI : aZIG : ÖKÜŞ : KILDI:
töreyi kazanıp [ruhu] uça varmış (ölmüş). Babam kağanın başına Baz kağanı balbal dikmiş. O Töre üzerine amcam kağan oturdu. Amcam kağan oturupda Türk boylarını yine [düzen] etdi, yedirdi fakiri zengin kıldı, azı çok kıldı.
D17
𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰸𐰑𐰀 : 𐰇𐰔𐰢 : 𐱃𐰺𐰑𐰆𐱁 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐱁𐰑 : 𐰼𐱅𐰢 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰖𐱁𐰞 : 𐰇𐰏𐰔 : 𐱁𐰦𐰆𐰭 : 𐰖𐰔𐰃𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰸𐰆𐰺𐰍𐰺𐰆 : 𐱅𐰢𐰼 : 𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰏𐰢𐰤 : 𐱁𐰀 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰘𐰃𐰼𐰃𐰭𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔:
eÇİM : KaGaN : OLuRTUKDA : ÖZüM : TaRDUŞ : BODuN : ÜZE : ŞaD : eRTiM : eÇİM : KaGaN : BİRLE : İLGeRÜ : YaŞıL : ÖGüZ : ŞaNTUŊ : YaZIKA : TeGİ : SÜLeDiMiZ : KURıGaRU : TeMiR : KaPıGKA : TeGİ : SÜLeDiMiZ : KöGMeN : aŞA : KIRKıZ : YİRİŊE : TeGİ : SÜLeDiMiZ:
Amcam kağan oturduğunda özüm Tarduş boyları üzerine şad idim. Amcam kağan ile ileri Yeşil Irmak Şantung ovasına (Pekin civarı) değin ordu sürdük. Geride Demirkapı’ya değin ordu sürdük. Kögmeni aşıp Kırgız yerine değin ordu sürdük.
D18
𐰴𐰢𐰍𐰃 : 𐰋𐰃𐱁𐰆𐱃𐰔 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰇𐰲𐰘𐰏𐰼𐰢𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰃𐰠𐰠𐰏𐰏 : 𐰃𐰠𐰾𐰼𐱅𐰓𐰢𐰔 : 𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍𐰍 : 𐰴𐰍𐰣𐰽𐰺𐱃𐰑𐰢𐰔 : 𐱅𐰃𐰔𐰠𐰏𐰏 : 𐰾𐰇𐰚𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰉𐱁𐰞𐰍𐰍 : 𐰘𐰜𐰇𐰦𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐱅𐰇𐰼𐰜𐰢𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃𐰢𐰔 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰓𐰇𐰚𐰤:
KaMaGI : BİŞOTuZ : SÜLeDiMiZ : ÜÇYiGiRMİ : SÜŊüŞDüMiZ : İLLiGiG : İLSiReTDiMiZ : KaGaNLıGıG : KaGaNSıRaTDıMıZ : TİZLiGiG : SÖKüRTüMiZ : BaŞLıGıG : YÜKÜNDüRTüMiZ : TÜRGiŞ : KAGaN : TÜRÜKüMiZ : BODuNIMıZ : eRTİ : BİLMeDÜKiN:
Tamamı beşotuz [25 kez] ordu sürdük. Üçyirmi [onyedi kez] savaştık. İlliyi ilsiz bıraktık, kağanlıyı kağansız bıraktık. Dizliyi çökerttik, başlıyı baş eğdirdik. Türgiş kağanı Türk’ümüz, boylarımız idi. Bilemediği
D19
𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰋𐰃𐰔𐰭𐰀 : 𐰖𐰭𐰞𐰑𐰸𐰃𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰴𐰍𐰣𐰃 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰉𐰆𐰖𐰺𐰸𐰃 : 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰆𐰣 : 𐰸 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰢𐰏𐰚 : 𐰚𐰇𐰼𐱅𐰃 : 𐰲𐰇𐰢𐰔 : 𐰯𐰀𐰢𐰔 : 𐱃𐰆𐱃𐰢𐰾 : 𐰘𐰃𐰼 : 𐰽𐰆𐰉 : 𐰃𐰓𐰾𐰔 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰔𐰆𐰣 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰃𐱅𐰯 : 𐰖𐰺𐱃𐰯 : ----:
ÜÇÜN : BİZiŊE : YaŊıLDUKIN : ÜÇÜN : KaGaNI : ÖLTİ : BUYRUKI : BeGLeRİ : YiME : ÖLTİ : ON : OK : BODuN : eMGeK : KÖRTİ : eÇÜMiZ : aPAMıZ : TUTMıŞ : YİR : SUB : İDiSiZ : BOLMaZUN : TİYiN : aZ : BODuNıG : İTiP : YaRaTıP : ----:
için, bize yanıldığı için kağanı öldü. Buyruğu (komutabı), beğleri yine öldü. On Ok boyları emek (zorluk) gördü. amcamızın babamızın tutmuş [olduğu] yer, su ıssız olmasın diye az boyları [düzen] edip, yaratıp ----
D20
𐰉𐰺𐰽 : 𐰋𐰏 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐱃 : 𐰉𐰆𐰦𐰀 : 𐰋𐰃𐰔 : 𐰋𐰃𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰾𐰃𐰭𐰠𐰢 : 𐰸𐰆𐰨𐰖𐰆𐰍 : 𐰋𐰃𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰇𐰔𐰃 : 𐰖𐰭𐰡𐰃 : 𐰴𐰍𐰣𐰃 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰃 : 𐰚𐰇𐰭 : 𐰸𐰆𐰞 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰚𐰇𐰏𐰢𐰤 : 𐰘𐰃𐰼 : 𐰽𐰆𐰉 : 𐰃𐰓𐰾𐰔 : 𐰴𐰞𐰢𐰔𐰆𐰣 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰔 : 𐰴𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰖𐰺𐱃𐰯 : 𐰚𐰠𐱅𐰢𐰔 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : ---- : 𐰃𐰠𐰃𐰤:
BaRS : BeG : eRTİ : KaGaN : aT : BUNDA : BİZ : BİRTiMiZ : SİŊiLiM : KONÇuYUG : BİRTiMiZ : ÖZİ : YaŊıLDI : KaGaNI : ÖLTİ : BODuNI : KÜŊ : KUL : BOLDI : KÖGMeN : YİR : SUB : İDiSiZ : KaLMaZUN : TİYiN : aZ : KIRKıZ : BODuNıG : YaRaTıP : KeLTiMiZ : SÜŊüŞDüMüZ : ---- : İLİN:
Bars Beğ idi. Kağan adını bundan biz verdik. Kız kardeşimi [ona] verdik, özü yanıldı, kağanı öldü, boyları cariye, kul oldu. Kögmen yeri, suyu ıssız kalmasın diye az Kırgız boylarını yaratıp geldik. Savaştık. ---- ilini
D21
𐰖𐰣𐰀 : 𐰋𐰃𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰴𐰑𐰺𐰴𐰣 : 𐰘𐱁𐰍 : 𐱁𐰀 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰨𐰀 : 𐰸𐰆𐰦𐰆𐰺𐱃𐰢𐰔 : 𐰨𐰀 : 𐰃𐱅𐰓𐰢𐰔 : 𐰸𐰆𐰺𐰍𐰺𐰆 : 𐰚𐰭𐰇 : 𐱃𐰺𐰢𐰣𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰨𐰀 : 𐰸𐰆𐰦𐰺𐱃𐰢𐰔 : 𐰨𐰀 : 𐱅𐰓𐰢𐰔 : 𐰆𐰞 : 𐰇𐰓𐰚𐰀 : 𐰸𐰆𐰞 : 𐰸𐰆𐰞𐰞𐰍 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰚𐰇𐰭 : 𐰚𐰇𐰭𐰠𐰍 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰾 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰃𐰤𐰃𐰾𐰃 : 𐰲𐰃𐰾𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰔 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰃 : 𐰴𐰭𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰔 : 𐰼𐱅𐰃:
YaNA : BİRTiMiZ : iLGeRÜ : KaDıRKaN : YıŞıG : aŞA : BODuNıG : aNÇA : KONDURTuMıZ : aNÇA : İTDiMiZ : KURıGaRU : KeŊÜ : TaRMaNKA : TeGİ : TÜRK : BODuNıG : aNÇA : KONDuRTuMıZ : aNÇA : iTDiMiZ : OL : ÖDKE : KUL : KULLuG : BOLMıŞ : eRTİ : KÜŊ : KÜŊLiG : BOLMıŞ : eRTİ : İNİSİ : eÇİSİN : BİLMeZ : eRTİ : OGLI : KaŊIN : BİLMeZ : eRTİ:
geri verdik. İleri Kadırkan Yış’ı aşıp boyları anca kondurduk, anca [düzen] etdik. Geride Kengü Tarman’a değin Türk boylarını anca kondurduk, anca ettik. O zamanda kul kullu olmuş idi, cariye cariye olmuş idi, küçüğü-büyüğünü bilmez idi, oğlu babasını bilmez idi.
D22
𐰨𐰀 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰢𐰾 : 𐰃𐱅𐰢𐰾 : 𐰠𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰢𐰔 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰾𐰓𐰭 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰉𐰽𐰢𐰽𐰺 : 𐰽𐰺𐰀 : 𐰘𐰃𐰼 : 𐱅𐰠𐰤𐰢𐰾𐰼 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰠𐰭𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰭𐰤 : 𐰚𐰢 : 𐰺𐱃𐱃𐰃 : 𐰆𐰑𐰀𐰲𐰃 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰼𐱅𐰤:
aNÇA : KaZGaNMıŞ : İTMiŞ : İLiMiZ : TÖRÜMiZ : eRTİ : TÜRK : OGuZ : BeGLeRİ : BODuN : eŞiDiŊ : ÜZE : TeŊRİ : BaSMaSaR : aSRA : YİR : TeLiNMeSeR : TÜRK : BODuN : iLiŊiN : TÖRÜŊiN : KiM : aRTaTI : UDAÇI : eRTİ : TÜRK : BODuN : eRTiN:
Anca kazanılmış, [düzen] edilmiş ilimiz, Töremiz [var] idi. Türk Oğuz beğleri, boyları, işitin : Üstte Tanrı basmasa, altta yer delinmese, Türk boyları, ilini, töreni kim bozup yıkacak idi? Türk boyları idin
D23
𐰇𐰚𐰇𐰤 : 𐰚𐰇𐰼𐰏𐰇𐰭𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰃𐰏𐰓𐰢𐰾 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 : 𐰴𐰍𐰣𐰭𐰀 : 𐰼𐰢𐰾 : 𐰉𐰺𐰢𐰾 : 𐰓𐰏𐰇 : 𐰠𐰭𐰀 : 𐰚𐰦𐰇 : 𐰖𐰭𐰡𐰍 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰚𐰃𐰏𐰇𐰼𐱅𐰏 : 𐰖𐰺𐰴𐰞𐰍 : 𐰴𐰦𐰣 : 𐰚𐰠𐰯 : 𐰖𐰪𐰀 : 𐰠𐱅𐰓𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐰏𐰠𐰏 : 𐰴𐰦𐰣 : 𐰚𐰠𐰯𐰤 : 𐰾𐰇𐰼𐰀 : 𐰠𐱅𐰓𐰃 : 𐰃𐰑𐰸 : 𐰇𐱅𐰜𐰤 : 𐰖𐰃𐱁 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰉𐰺𐰑𐰍 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰉𐰺𐰃𐰍𐰢𐰀:
ÖKÜN : KÜReGÜŊiN : ÜÇÜN : İGiDMiŞ : BİLGE : KaGaNıŊA : eRMiŞ : BaRMıŞ : eDGÜ : iLiŊE : KeNTÜ : YaŊıLDıG : YaBLaK : KİGÜRTüG : YaRaKLıG : KaNDıN : KeLiP : YaNYA : iLTDİ : SÜŊüGLüG : KaNDıN : KeLiPeN : SÜRE : iLTDİ : IDUK : ÖTÜKeN : YIŞ : BODuN : BaRDıG : İLGeRÜ : BaRIGMA:
uyan. Gürlüğün için, [seni] yedirmiş bilgili kağanına, ermiş varmış iyi iline kendin yanıldın. Kötü kılıçlı nereden gelip yayıp dağıttı? süngülü nereden gelip sürüp itdi? Kutlu Ötüken Yış’ın boyları vardı (gitti), ileri varan
D24
𐰉𐰺𐰑𐰍 : 𐰸𐰆𐰴𐰃𐰍𐰺𐰆 : 𐰉𐰺𐰃𐰍𐰢𐰀 : 𐰉𐰺𐰑𐰍 : 𐰉𐰺𐰑𐰸 : 𐰘𐰃𐰼𐰓𐰀 : 𐰓𐰏𐰇𐰏 : 𐰆𐰞 : 𐰼𐰨 : 𐰴𐰣𐰍 : 𐰽𐰆𐰉𐰲𐰀 : 𐰘𐰇𐰏𐰼𐱅𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐰜𐰇𐰭 : 𐱃𐰍𐰲𐰀 : 𐰖𐱃𐰑𐰃 : 𐰋𐰏𐰠𐰚 : 𐰆𐰺𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰭 : 𐰸𐰆𐰞 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰾𐰠𐰚 : 𐰴𐰃𐰔 : 𐰆𐰍𐰞𐰭 : 𐰚𐰇𐰭 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰓𐰜 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰖𐰉𐰞𐰴𐰃𐰭𐰣 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰲𐰀 : 𐰉𐰺𐰑𐰃:
BaRDıG : KURIGaRU : BaRIGMA : BaRDıG : BaRDUK : YİRDE : eDGÜG : OL : eRiNÇ : KaNıN : SUBÇA : YÜGüRTİ : SÜŊÜKÜŊ : TaGÇA : YaTDI : BeGLiK : URI : OGLuŊ : KUL : BOLDI : iŞiLiK : KIZ : OGLuŊ : KÜŊ : BODLI : BİLMeDÜK : ÜÇÜN : YaBLaKIŊıN : ÜÇÜN : eÇİM : KaGaN : UÇA : BaRDI:
vardı, geri varan vardı, vardığın yerde iyice o gerçek ki kanın su gibi aktı, kemiğın dağ gibi yattı(yığıldı), beğlik er evladın kul oldu, hanımlık kız evladın cariye oldu. Bilmediğin için, kötülüğün için amcam kağan Uça vardı (öldü).
D25
𐰉𐱁𐰞𐰖𐰆 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰴𐰍𐰣𐰍 : 𐰉𐰞𐰉𐰞 : 𐱅𐰃𐰚𐰓𐰢 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐱃𐰃 : 𐰚𐰇𐰾𐰃 : 𐰖𐰸 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰔𐰆𐰤 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣𐰍 : 𐰇𐰏𐰢 : 𐰴𐱃𐰆𐰣𐰍 : 𐰚𐰇𐱅𐰼𐰢𐱁 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰃𐰠 : 𐰋𐰃𐰼𐰏𐰢𐰀 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐱃𐰃 : 𐰚𐰇𐰾𐰃 : 𐰖𐰸 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰔𐰆𐰤 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰇𐰔𐰢𐰤 : 𐰆𐰞 : 𐱅𐰭𐰼𐰃:
BaŞLayU : KIRKıZ : KaGaNıG : BaLBaL : TİKDiM : TÜRK : BODuNuG : aTI : KÜSİ : YOK : BOLMaZUN : TİYiN : KaŊıM : KaGaNıG : ÖGüM : KaTUNuG : KÖTüRMüŞ : TeŊRİ : İL : BİRiGME : TeŊRİ : TÜRK : BODuN : aTI : KÜSİ : YOK : BOLMaZUN : TİYiN : ÖZüMüN : OL : TeŊRİ:
Başına Kırgız kağanını balbal diktim. Türk boylarının adı sanı yok olmasın diye babam kağanı, anam kadını götürmüş Tanrı, il veren Tanrı, Türk boylarının adı sanı yok olmasın diye, özümü o Tanrı
D26
𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰑𐰃 : 𐰼𐰨 : 𐰤𐰭 : 𐰘𐰃𐰞𐰾𐰍 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰴𐰀 : 𐰆𐰞𐰺𐰢𐰑𐰢 : 𐰃𐰲𐰼𐰀 : 𐱁𐰽𐰔 : 𐱃𐱁𐰺𐰀 : 𐱃𐰆𐰣𐰽𐰔 : 𐰖𐰉𐰔 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰉𐰆𐰑𐰦𐰀 : 𐰇𐰔𐰀 : 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰢 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰔𐰠𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰴𐰭𐰢𐰔 : 𐰲𐰢𐰔 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰢𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐱃𐰃 : 𐰚𐰇𐰾𐰃 : 𐰖𐰸 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐰔𐰆𐰤:
KaGaN : OLuRTDI : eRiNÇ : NeŊ : YILSıG : BODuNKA : OLuRMaDıM : İÇRE : aŞSıZ : TaŞRA : TONSuZ : YaBıZ : YaBLaK : BODuNDA : ÜZE : OLuRTuM : İNiM : KÖLTİGiN : BİRLE : SÖZLeŞDiMiZ : KaŊıMıZ : eÇiMiZ : KaZGaNMıŞ : BODuN : aTI : KÜSİ : YOK : BOLMaZUN:
kağan oturttu gerçek. Nice zengin boylara oturmadım. İçi aşsız (aç), dışı donsuz (çıplak), yavuz (berbat), yavlak (sefil) boyların üzerine [kağan] oturdum. kardeşim Költiğin ile sözleştik. Babamızın amcamızın kazanmış [olduğu] boyların adı sanı yok olmasın
D27
𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐱅𐰇𐰤 : 𐰆𐰑𐰢𐰑𐰢 : 𐰚𐰇𐰤𐱅𐰔 : 𐰆𐰞𐰺𐰢𐰑𐰢 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰚𐰃 : 𐱁𐰑 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰇𐰠𐰇 : 𐰘𐰃𐱅𐰇 : 𐰴𐰔𐰍𐰦𐰢 : 𐰨𐰀 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰯 : 𐰋𐰃𐰼𐰚𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰆𐱃 : 𐰽𐰆𐰉 : 𐰴𐰃𐰞𐰢𐰑𐰢 : 𐰢𐰤 : 𐰇𐰔𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰞𐰺𐱃𐰸𐰢𐰀 : 𐰘𐰃𐰼 : 𐰽𐰖𐰆:
TİYiN : TÜRK : BODuN : ÜÇÜN : TÜN : UDuMaDıM : KÜNTüZ : OLuRMaDıM : İNiM : KÖLTİGiN : BİRLE : iKİ : ŞaD : BİRLE : ÖLÜ : YİTÜ : KaZGaNDıM : aNÇA : KaZGaNıP : BİRiKİ : BODuNuG : OT : SUB : KILMaDıM : MeN : ÖZüM : KaGaN : OLuRTUKuMA : YİR : SaYU:
diye Türk boyları için gece uyumadım, gündüz oturmadım. Kardeşim Költiğin ile, iki şad ile öle-yite kazandım. Anca kazanıp bütün boyları ateş-su (zıt) kılmadım. Ben öz’üm kağan oturduğumda her yere
D28
𐰉𐰺𐰢𐱁 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰇𐰠𐰇 : 𐰘𐰃𐱅𐰇 : 𐰖𐰑𐰍𐰣 : 𐰖𐰞𐰭𐰣 : 𐰖𐰣𐰀 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰃𐰏𐰓𐰘𐰃𐰤 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰘𐰃𐰺𐰍𐰺𐰆 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰃𐰠𐰏𐰼𐰇 : 𐰶𐰃𐱃𐰪 : 𐱃𐱃𐰉𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰋𐰃𐰼𐰏𐰼𐰇 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰆𐰞𐰍 : 𐰾𐰇 : 𐰚𐰃 : 𐰘𐰏𐰼𐰢𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢 : 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢 : 𐰦𐰀:
BaRMıŞ : BODuN : ÖLÜ : YİTÜ : YaDaGıN : YaLıŊıN : YaNA : KeLTİ : BODuNıG : İGiDeYİN : TİYiN : YIRıGaRU : OGuZ : BODuN : TaPA : İLGeRÜ : KITaÑ : TaTaBI : BODuN : TaPA : BİRiGeRÜ : TaBGaÇ : TaPA : ULuG : SÜ : iKİ : YiGiRMİ : SÜLeDiM : SÜŊüŞDüM : aNDA:
varmış (dağılmış olan) boylar öle-yite yaya-yalın dönüp geldi. Boyları yedireyim diye kuzeyde Oğuz boyuna doğru, ileri Kıtay, Tatabı boylarına doğru, güneyde Tabgaç tarafına ulu ordu iki ikirmi [onsekiz kez] ordu sürdüm, savaştım. Ondan
D29
𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰖𐰺𐰞𐰴𐰔𐰆 : 𐰸𐰆𐱃𐰢 : 𐰉𐰺 : 𐰇𐰲𐰤 : 𐰇𐰠𐰇𐰏𐰢 : 𐰉𐰺 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰇𐰠𐱅𐰲𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐱅𐰃𐰼𐰏𐰼𐰇 : 𐰃𐰏𐱅𐰢 : 𐰖𐰞𐰭 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐱃𐰆𐰣𐰞𐰍 : 𐰲𐰃𐰍𐰪 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰉𐰖 : 𐰴𐰃𐰡𐰢 : 𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰇𐰚𐱁 : 𐰴𐰃𐰞𐱃𐰢 : 𐰃𐰍𐰺 : 𐰠𐰠𐰏𐰓𐰀 : 𐰃𐰍𐰺 : 𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍𐰑𐰀 : 𐰘𐰃𐰏 : 𐰴𐰃𐰡𐰢 : 𐱅𐰇𐰼𐱅 : 𐰉𐰆𐰞𐰭𐰑𐰴𐰃:
KİSRE : TeŊRİ : YaRLıKaZU : KUTuM : BaR : ÜÇüN : ÜLÜGüM : BaR : ÜÇÜN : ÖLTeÇİ : BODuNuG : TİRGüRÜ : İGiTiM : YaLıŊ : BODuNuG : TONLıG : ÇIGaYN : BODuNuG : BaY : KILDıM : aZ : BODuNuG : ÖKüŞ : KILTıM : IGaR : iLLiGDE : IGaR : KaGaNLıGDA : YİG : KILDıM : TÖRT : BULuŊDaKI:
sonra Tanrı bağışladığı, kutum var [olduğu] için, bölüğüm var için, ölecek boyları diriltip yedirdim. Yalın (çıplak) boyları donlu, fakir bodunu zengin kıldım. Az bodunu çok kıldım, değerli illiden, değerli kağanlıdan yeğ kıldım. Dört tarafdaki
D30
𐰴𐰍𐰣𐰞𐰍𐰑𐰀 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰉𐰔 : 𐰴𐰃𐰡𐰢 : 𐰖𐰍𐰾𐰃𐰔 : 𐰴𐰃𐰡𐰢 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰢𐰭𐰀 : 𐰚𐰇𐰼𐱅𐰃 : 𐰃𐰾𐰏 : 𐰚𐰇𐰲𐰏 : 𐰋𐰃𐰼𐰇𐰼 : 𐰉𐰆𐰨𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰏 : 𐰴𐰔𐰍𐰣𐰯 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰇𐰔𐰃 : 𐰨𐰀 : 𐰚𐰼𐰏𐰚 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰴𐰭𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰆𐰲𐰑𐰸𐰑𐰀 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰘𐰃𐱅𐰃 : 𐰖𐱁𐰑𐰀 : 𐰴𐰞𐱃𐰃 : ----:
KaGaNLıGDA : KOP : BaZ : KILDıM : YaGıSIZ : KILDıM : KOP : MaŊA : KÖRTİ : İŞiG : KÜÇüG : BİRÜR : BUNÇA : TÖRÜG : KaZGaNıP : İNiM : KÖLTİGiN : ÖZİ : aNÇA : KeRGeK : BOLDI : KaŊıM : KaGaN : UÇDUKDA : İNiM : KÖLTİGiN : YİTİ : YaŞDA : KaLTI : ----:
kağanlığı da hep baz (altımda) kıldım, [Türk’ü] düşmansız kıldım. Hep bana gördü. İşi gücü verir. Bunca töreyi kazanıp inim Költiğin’in özü anca kergek (kuşu) oldu (ruhu kuş olup uçtu, öldü). Babam kağan [ruhu] uçtuğunda (öldüğünde) kardeşim Költiğin yedi yaşında kaldı. ----
D31
𐰆𐰢𐰖 : 𐱅𐰏 : 𐰇𐰏𐰢 : 𐰴𐱃𐰆𐰣 : 𐰸𐰆𐱃𐰭𐰀 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰼 : 𐱃 : 𐰉𐰆𐰞𐰡𐰃 : 𐰞𐱃𐰃 : 𐰘𐰏𐰼𐰢𐰃 : 𐰖𐱁𐰃𐰭𐰀 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰾𐰃𐰤 : 𐰨𐰀 : 𐰴𐰔𐰍𐰦𐰃 : 𐰞𐱃𐰃 : 𐰲𐰆𐰉 : 𐰽𐰆𐰍𐰑𐰴 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰉𐰆𐰔𐰑𐰢𐰔 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰆𐰭 : 𐱃𐰆𐱃𐰸 : 𐰋𐰃𐰾 : 𐱅𐰇𐰢𐰤 : 𐰾𐰇 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔:
UMaY : TeG : ÖGüM : KaTUN : KUTıŊA : İNiM : KÖLTİGiN : eR : aT : BOLDI : aLTI : YiGiRMİ : YaŞIŊA : eÇİM : KaGaN : İLİN : TÖRÜSİN : aNÇA : KaZGaNDI : aLTI : ÇUB : SUGDaK : TaPA : SÜLeDiMiZ : BOZDuMuZ : TaBGaÇ : OŊ : TUTUK : BİŞ : TÜMeN : SÜ : KeLTİ : SÜŊüŞDüMüZ:
Umay gibi anam kadın kutunda kardeşim Költiğin er adı oldu. Altı yirmi (on altı) yaşında amcam kağan ilini, töresini anca kazandı. Altı Çub Soğdak tarafına ordu sürdük, bozduk. Tabgaç Ong Tutuk’un beş tümen ordusu geldi, savaştık.
D32
𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰖𐰑𐰍𐰣 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰆𐰭 : 𐱃𐰆𐱃𐰸 : 𐰖𐰆𐰺𐰲𐰃𐰤 : 𐰖𐰺𐰴𐰞𐰍 : 𐰠𐰏𐰤 : 𐱃𐰆𐱃𐰑𐰃 : 𐰖𐰺𐰴𐰞𐰍𐰑𐰃 : 𐰴𐰍𐰣𐰴𐰀 : 𐰨𐰆𐰞𐰑𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐰾𐰇𐰏 : 𐰦𐰀 : 𐰖𐰸 : 𐰴𐰃𐱁𐰑𐰢𐰔 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐰆𐱃𐰔 : 𐰖𐱁𐰃𐰭𐰀 : 𐰲𐰲𐰀 : 𐰾𐰭𐰇𐰤𐰚𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰭 : 𐰠𐰚𐰃 : 𐱃𐰑𐰴𐰣 : 𐰲𐰆𐰺𐰭 : 𐰉𐰆𐰔 : 𐱃𐰍 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰞 : 𐱃 : 𐰦𐰀:
KÖLTİGiN : YaDaGıN : OPLaYU : TeGDİ : OŊ : TUTuK : YURÇİN : YaRaKLıG : eLiGiN : TUTDI : YaRaKLıGDI : KaGaNKA : aNÇULaDI : OL : SÜG : aNDA : YOK : KIŞDıMıZ : BİR : OTuZ : YaŞIŊA : ÇaÇA : SeŊÜNKE : SÜŊüŞDiMiZ : eŊ : iLKİ : TaDıKıN : ÇORuŊ : BOZ : aTıG : BİNiP : TeGDİ : oL : aT : aNDA:
Költiğin yayan hoplayıp [düşmana] değdi, Ong Tutuk yurçinin kılıçlı elini tuttu, kılıcı kağana sapladı, o orduyu orada yok kıldık. Bir otuz (yirmi bir) yaşında Çaça Paşa ile savaştık. En ilki Tadık’ın, Çorun boz atına binip değdi. O at orada
D33
𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰚𐰃𐰤𐱅𐰃 : 𐰃𐱁𐰉𐰺𐰀 : 𐰖𐰢𐱃𐰺 : 𐰉𐰆𐰔 : 𐱃𐰍 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐱃 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰇𐰲𐰨 : 𐰘𐰏𐰤 : 𐰾𐰃𐰠𐰏 : 𐰋𐰏𐰭 : 𐰚𐰓𐰢𐰠𐰏 : 𐱃𐰆𐰺𐰍 : 𐱃 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐱃 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰖𐰺𐰴𐰃𐰦𐰀 : 𐰖𐰞𐰢𐰽𐰃𐰦𐰀 : 𐰘𐰇𐰔 : 𐰺𐱃𐰸 : 𐰸𐰆𐰣 : 𐰆𐰺𐱃𐰃 : 𐰘𐰃𐰔𐰭𐰀 : 𐰉𐱁𐰃𐰭𐰀 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐱅𐰏𐰼𐰢𐰓𐰃:
ÖLTİ : iKİNTİ : IŞBaRA : YaMTaR : BOZ : aTıG : BİNiP : TeGDİ : OL : aT : aNDA : ÖLTİ : ÜÇünÇ : YeGeN : SİLiG : BeGiŊ : KiDiMLiG : TORuG : aT : BİNiP : TeGDİ : OL : aT : aNDA : ÖLTİ : YaRıKINDA : YaLMaSINDA : YÜZ : aRTUK : OKUN : URTI : YİZiŊE : BaŞIŊA : BİR : TeGiRMedİ:
öldü. İkincisi Işbara Yamtar boz ata binip değdi, o at orada öldü. Üçüncüsünde Yeğen Silig Beğ’in giyimli doru atına binip değdi, o at orada öldü. Kalkanına, yalmasına, yüz artı ok vurdu, yüzüne, başına biri değirmedi.
D34
𐱅𐰏𐰓𐰜𐰃𐰤 : 𐱅𐰇𐰼𐰜 : 𐰋𐰏𐰠𐰼 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰋𐰃𐰠𐰃𐰼𐰾𐰃𐰔 : 𐰆𐰞 : 𐰾𐰇𐰏 : 𐰦𐰀 : 𐰖𐰸 : 𐰴𐱁𐰑𐰢𐰔 : 𐰦𐰀 : 𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀 : 𐰘𐰼 : 𐰉𐰖𐰺𐰸𐰆 : 𐰆𐰞𐰍 : 𐰃𐰼𐰚𐰤 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰣𐰃 : 𐰖𐰪𐰯 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰃 : 𐰖𐰺𐰍𐰆𐰣 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰀 : 𐰉𐰆𐰔𐰑𐰢𐰔 : 𐰆𐰞𐰍 : 𐰃𐰼𐰚𐰤 : 𐰔𐰶𐰪𐰀 : 𐰼𐰤 : 𐱅𐰔𐰯 : 𐰉𐰺𐰑𐰃 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰞𐱃𐰃 : 𐰆𐱃𐰔:
TeKDÜKİN : TÜRK : BeGLeR : KOP : BİLİRSİZ : OL : SÜG : aNDA : YOK : KıŞDıMıZ : aNDA : KİSRE : YeR : BaYıRKU : ULuG : İRKiN : YaGI : BOLDI : aNI : YaYNıP : TÜRGİ : YaRGUN : KÖLTE : BOZDuMuZ : ULuG : İRKiN : aZKIYNA : eRiN : TeZiP : BaRDI : KÖLTİGiN : aLTI : OTuZ:
Değdik Türk beğleri, hep bilirsiniz. O orduyu orada yok kıldık ondan sonra Yer Bayırku’lu Ulu İrkin düşman oldu. Onu yayınıp Türgi Yargun gölünde bozduk. Ulu İrkin azıcık erle tezip vardı (kaçtı). Költiğin altı otuz (yirmi altı)
D35
𐰖𐱁𐰃𐰭𐰀 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰾𐰇𐰭𐰇𐰏 : 𐰉𐱃𐰢𐰃 : 𐰴𐰺𐰍 : 𐰾𐰇𐰚𐰯𐰤 : 𐰚𐰇𐰏𐰢𐰤 : 𐰘𐰃𐱁𐰍 : 𐱃𐰆𐰍𐰀 : 𐰖𐰆𐰺𐰃𐰯 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰆𐰑𐰀 : 𐰉𐰽𐰑𐰢𐰔 : 𐰴𐰍𐰣𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰽𐰆𐰭𐰀 : 𐰘𐰃𐱁𐰑𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰉𐰖𐰺𐰸𐰆𐰣𐰭 : 𐰴 : 𐰑𐰍𐰃𐰺𐰍:
YaŞIŊA : KIRKıZ : TaPA : SÜLeDiMiZ : SÜŊÜG : BaTıMI : KaRıG : SÖKiPeN : KÖGMeN : YIŞıG : TOGA : YORIP : KIRKıZ : BODuNuG : UDA : BaSDıMıZ : KaGaNıN : BİRLE : SUŊA : YIŞDA : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : BaYıRKUNuŊ : aK : aDGIRIG:
yaşında Kırgız tarafına ordu sürdük. Süngü batımı [derinlikte] karı söküp, Kögmen Yış’ı doğa yörüyüp Kırgız boyunu uykuda bastık. Kağanı ile Sunga Yış’da savaştık. Költiğin, Bayırku’nun ak aygırına
D36
𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐰼𐰏 : 𐰸𐰣 : 𐰆𐰺𐱃𐰃 : 𐰚𐰃 : 𐰼𐰏 : 𐰆𐰑𐱁𐰺𐰆 : 𐰽𐰨𐰓𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐱅𐰏𐰓𐰜𐰓𐰀 : 𐰉𐰖𐰺𐰸𐰆𐰤𐰭 : 𐰴 : 𐰑𐰍𐰺𐰍 : 𐰆𐰑𐰞𐰴𐰃𐰤 : 𐰾𐰃𐰖𐰆 : 𐰆𐰺𐱃𐰃 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰴𐰍𐰣𐰃𐰤 : 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐰞𐱃𐰢𐰔 : 𐰆𐰞 : 𐰘𐰃𐰞𐰴𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰞𐱃𐰆𐰣 : 𐰘𐰃𐱁𐰍:
BİNiP : OPLaYU : TeGDİ : BİR : eRiG : OKuN : URTI : iKİ : eRiG : UDaŞıRU : SaNÇDI : OL : TeGDÜKDE : BaYıRKUNuŊ : aK : aDGıRıG : UDLuKIN : SIYU : URTI : KIRKıZ : KaGaNıN : ÖLüRTüMüZ : İLİN : aLTıMıZ : OL : YILKA : TÜRGiŞ : TaPA : aLTUN : YIŞıG:
binip hoplayıp değdi (saldırdı). Bir eri oku vurdu. İki eri kovalayıp dağıttı. O değdiğinde Bayırku’nun ak aygırı uyluğunu kırı verdi. Kırgız kağanını öldürdük, ilini aldık. O yılda Türgiş tarafına Altun Yış’ı
D37
𐱃𐰆𐰍𐰀 : 𐰼𐱅𐰾 : 𐰇𐰏𐰔𐰏 : 𐰚𐰲𐰀 : 𐰖𐰆𐰺𐰃𐰑𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰆𐰑𐰀 : 𐰉𐰽𐰑𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰾𐰇𐰾𐰃 : 𐰉𐰆𐰞𐰲𐰆𐰑𐰀 : 𐰆𐱃𐰲𐰀 : 𐰉𐰆𐰺𐰲𐰀 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰉𐱁𐰍𐰆 : 𐰉𐰆𐰔 : 𐱃 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰉𐱁𐰍𐰆 : 𐰉𐰆𐰔 : 𐰚----:
TOGA : iRTiŞ : ÖGüZüG : KeÇE : YORIDıMıZ : TÜRGiŞ : BODuNuG : UDA : BaSDıMıZ : TÜRGiŞ : KaGaN : SÜSİ : BOLÇUDA : OTÇA : BORÇA : KeLTİ : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : BaŞGU : BOZ : aT : BİNiP : TeGDİ : BaŞGU : BOZ : Ke----:
doğa İrtiş Irmağını geçip yürüdük. Türgiş boylarını uykuda bastık. Türgiş kağanının ordusu Bolçu’da ateşce boraca geldi, savaştık. Költiğin başı boz ata binip değdi (saldırdı). Başı boz ke----
D38
---- : 𐱃𐰆𐱃𐰔𐱃𐰃 : 𐰚𐰃𐰾𐰃𐰤 : 𐰇𐰔𐰃 : 𐰡𐰔𐰑𐰃 : 𐰦𐰀 : 𐰖𐰣𐰀 : 𐰚𐰃𐰼𐰯 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰉𐰆𐰖𐰺𐰸𐰃 : 𐰔 : 𐱃𐰆𐱃𐰸𐰆𐰍 : 𐰠𐰏𐰤 : 𐱃𐰆𐱃𐰑𐰃 : 𐰴𐰍𐰣𐰃𐰤 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐰞𐱃𐰢𐰔 : 𐰴𐰺𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰃𐰲𐰚𐰓𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐱃𐰉𐰺𐰑𐰀 : 𐰴𐰆𐰣𐱃𐰺𐱃𐰢𐰔:
---- : TUTuZTI : iKİSİN : ÖZİ : aLDıZDI : aNDA : YaNA : KİRiP : TÜRGiŞ : KaGaN : BUYRUKI : aZ : TUTUKUG : eLGiN : TUTDI : KaGaNIN : aNDA : ÖLüRTüMüZ : İLİN : aLTıMıZ : KaRA : TÜRGiŞ : BODuN : KOP : İÇiKDİ : OL : BODuNuG : TaBaRDA : KONTuRTuMuZ:
---- tutturttu. İkisini özü aldırttı oradan dönüp girip Türgiş kağanın buyruğundaki az tutuğunu eliyle tuttu. Kağanını orada öldürdük. İlini aldık. Kara Türgiş boyları hep [bize] bağlandı, o boyları Tabar’da kondurduk.
D39
𐰽𐰆𐰍𐰑𐰴 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰃𐱅𐰘𐰃𐰤 : 𐱅𐰃𐰘𐰤 : 𐰘𐰃𐰨𐰇 : 𐰇𐰚𐰇𐰔𐰏 : 𐰚𐰲𐰀 : 𐱅𐰢𐰼𐰴𐰯𐰍𐰴𐰀 : 𐱅𐰏𐰃 : 𐰾𐰇𐰠𐰓𐰢𐰔 : 𐰦𐰀 : 𐰚𐰃𐰾𐰼𐰀 : 𐰴𐰺𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰞𐰢𐱁 : 𐰚𐰭𐰼𐰾 : 𐱃𐰯𐰀 : 𐰉𐰺𐰑𐰃 : 𐰋𐰃𐰔𐰭 : 𐰾𐰇 : 𐱃𐰃 : 𐱃𐰆𐰴𐰸 : 𐰔𐰆𐰴𐰃 : 𐰖𐰆𐰸 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰴𐰃𐰾𐰃 : 𐰼
SOGDaK : BODuN : İTeYİN : TİYiN : YİNÇÜ : ÖGÜZüG : KeÇE : TeMiRKaPıGKA : TeGİ : SÜLeDiMiZ : aNDA : KİSRE : KaRA : TÜRGiŞ : BODuN : YaGI : BOLMuŞ : KeŊeRiS : TaPA : BaRDI : BİZiŊ : SÜ : aTI : TORUK : aZUKI : YOK : eRTİ : YaBLaK : KİŞİ : eR----:
Soğdak boylarını [düzen] edeyim diye İnci Irmağını geçip Demirkapı’ya değin süledik. Ondan sonra kara Türgiş boyları düşman olmuş. Kengeris’e doğru vardı. Bizim ordu atı zayıf, azığı yok idi. Yavlak (berbat) kişi er----
D40
𐰞𐰯 : 𐰼 : 𐰋𐰃𐰔𐰭𐰀 : 𐱅𐰏𐰢𐱁 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰦𐰍 : 𐰇𐰓𐰚𐰀 : 𐰇𐰚𐰤𐰯 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤𐰏 : 𐰔 : 𐰼𐰤 : 𐰃𐰼𐱅𐰇𐰼𐰇 : 𐰃𐱃𐰢𐰔 : 𐰆𐰞𐰍 : 𐰾𐰇𐰭𐱁 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰢𐱁 : 𐰞𐰯 : 𐱁𐰞𐰲𐰃 : 𐰴 : 𐱃𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰢𐱁 : 𐰴𐰺𐰀 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰍 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐰼𐰢𐱁 : 𐰞𐰢𐱁 : 𐰖𐰣𐰀 : 𐰖𐰆𐰺𐰯:
aLP : eR : BİZiŊE : TeGMiŞ : eRTİ : aNTaG : ÖDKE : ÖKüNüP : KÖLTİGiNiG : aZ : eRiN : İRTÜRÜ : ITıMıZ : ULuG : SÜŊüŞ : SÜŊüŞMüŞ : aLP : ŞaLÇI : aK : aTIN : BİNiP : TeGMiŞ : KaRA : TÜRGiŞ : BODuNuG : aNDA : ÖLüRMüŞ : aLMıŞ : YaNA : YORıP:
Alp er bize değmiş (saldırmış) idi. O zaman uyanıp Költiğin’i az erle üzerine itdik. Ulu savaş savaşmış. Alp Şalçı ak atına binip değmiş. Kara Türgiş bodunu anda öldürmüş, almış. yana yürüyüp
K1
---- : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰸𐰆𐱁𐰆 : 𐱃𐰆𐱃𐰸 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰢𐱁 : 𐰼𐰃𐰤 : 𐰯𐰆𐰴 : 𐰇𐰠𐰇𐰼𐰢𐰾 : 𐰋𐰃𐰤 : 𐰉𐰺𐰢𐰃𐰤 : 𐰴𐰞𐰃𐰾𐰔 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰃 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰘𐰃𐱅𐰃𐰆𐱃𐰔 : 𐰖𐱁𐰃𐰭𐰀 : 𐰴𐰺𐰞𐰸 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰼𐰇𐰼 : 𐰉𐰺𐰆𐰺 : 𐰼𐰚𐰠𐰃 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐱃𐰢𐰍 : 𐰃𐰑𐰸 : 𐰉𐱁𐰑𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐰾𐰓𐰢𐰔:
---- : BİRLE : KOŞU : TUTuK : BİRLE : SÜŊüŞMüŞ : eRİN : KOP : ÖLÜRMüŞ : eBİN : BaRıMıN : KaLISıZ : KOP : KeLÜRTİ : KÖLTİGiN : YİTİOTuZ : YaŞIŊA : KaRLUK : BODuN : eRÜR : BaRUR : eKRLİ : YaGI : BOLDI : TaMaG : IDUK : BaŞDA : SÜŊüŞDüMüZ:
---- ile Koşu tutuk ile savaşmış. Erini hep öldürmüş. Evini, varını kalısız (eksiksiz) hep getirdi. Költiğin yediotuz (yirmi yedi) yaşında Karluk boyları erir varır erkli (hür idi) düşman oldu, Iduk Baş’ta savaştık.
K2
𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰆𐰞 : 𐰾𐰇𐰭𐰇𐱁𐰓𐰀 : 𐰆𐱃𐰔 : 𐰖𐰀𐱁𐰖𐰆𐰺 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰞𐰯 : 𐱁𐰞𐰲𐰃 : 𐱃𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰚𐰃 : 𐰼𐰏 : 𐰆𐰑𐱁𐰺𐰆 : 𐰽𐰨𐰑𐰃 : 𐰴𐰺𐰞𐰸𐰆𐰍 : 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰞𐱃𐰢𐰔 : 𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰴𐰺𐰀 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰋𐰃𐰼𐰴𐰃𐰺𐰴 : 𐰖𐰀𐱁𐰖𐰆𐰺 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰞𐰯 : 𐱁𐰞𐰲𐰃 : 𐰴𐰃𐰤:
KÖLTİGiN : OL : SÜŊÜŞDE : OTuZ : YAŞaYUR : eRTİ : aLP : ŞaLÇI : aTIN : BİNiP : OPLaYU : TeGDİ : iKİ : eRiG : UDaŞuRU : SaNÇDI : KaRLUKUG : ÖMLüRTüMüZ : aLTıMıZ : aZ : BODuN : YaGI : BOLDI : KaRA : KÖLTE : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : BİRKIRK : YAŞaYUR : eRTİ : aLP : ŞaLÇI : aKIN:
Költiğin o savaşta otuz [yaşını] yaşıyor idi. Alp Şalçı’nın atına binip hoplayıp değdi. İki eri aşırıp dağıttı. Karluk’u öldürdük, aldık. Az boyları düşman oldu. Kara Göl’de savaştık. Költiğin birkırk (otuz bir yaşını) yaşıyor idi. Alp Şalçı’nın Akın’a
K3
𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰔 : 𐰠𐱅𐰋𐰼𐰏 : 𐱃𐰆𐱃𐰑𐰃 : 𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰦𐰀 : 𐰖𐰸 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰲𐰃𐰢 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰃𐰠𐰃 : 𐰴𐰢𐱁𐰍 : 𐰉𐰆𐰞𐱃𐰸𐰃𐰦𐰀 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰃𐰠𐰏 : 𐰃𐰚𐰏𐰃 : 𐰃𐰔𐰏𐰠 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰞𐰯 : 𐱁𐰞𐰲𐰃 : 𐰴𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯:
BİNiP : OPLaYU : TeGDİ : aZ : iLTeBeRiG : TUTDI : aZ : BODuN : aNDA : YOK : BOLDI : eÇİM : KaGaN : İLİ : KaMŞaG : BOLTUKINDA : BODuN : İLiG : İKiGİ : İZGiL : BODuN : BİRLE : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : aLP : ŞaLÇI : aKIN : BİNiP:
binip hoplayıp değdi, az ilteberi tuttu, az boyları orada yok oldu. Amcam kağanın ili zayıf olduğunda boyların ili ikiye [bölündüğünde] İzgil boyları ile savaştık. Költiğin Alp Şalçı’nın Aka binip
K4
𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐱃 : 𐰦𐰀 : 𐱅𐰇𐰾𐰓𐰃 : 𐰃𐰔𐰏𐰠 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐱃𐰸𐰆𐰔 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰚𐰤𐱅𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰢 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰘𐰃𐰼 : 𐰉𐰆𐰞𐰍𐰴𐰃𐰤 : 𐰇𐰲𐰇𐰤 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐰘𐰃𐰞𐰴𐰀 : 𐰋𐰃𐱁 : 𐰖𐰆𐰞𐰃 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰭 : 𐰃𐰠𐰚 : 𐱃𐰆𐰍𐰆 : 𐰉𐰞𐰶𐰑𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔:
OPLaYU : TeGDİ : OL : aT : aNDA : TÜŞDİ : İZGİL : BODuN : ÖLTİ : TOKUZ : OGuZ : BODuN : iKiNTİ : BONuNuM : eRTİ : TeŊRİ : YİR : BULGaKIN : ÜÇÜN : YaGI : BOLDI : BİR : YILKA : BİŞ : YOLI : SÜŊüŞDüMüZ : eŊ : İLK : TOGU : BaLIKDA : SÜŊüŞDüMüZ:
hoplayıp değdi. O at orada düştü. İzgil boyları öldü. Dokuz Oğuz boyları ikinci boylarım idi. Tanrı, yer bulandığı için düşman oldu. Bir yılda beş kez savaştık. En ilki Togu Balık’da savaştık.
K5
𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰔𐰢𐰣𐰴𐰍 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰞𐱃𐰃 : 𐰼𐰏 : 𐰽𐰨𐰑𐰃 : 𐰾𐰇 : 𐱅𐰏𐰃𐰾𐰃𐰦𐰀 : 𐰘𐰃𐱅𐰨 : 𐰼𐰏 : 𐰶𐰃𐰞𐰲𐰞𐰑𐰃 : 𐰚𐰤𐱅𐰃 : 𐰴𐰆𐱁𐰞𐰍𐰴𐰑𐰀 : 𐰓𐰔 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰔 : 𐰖𐰍𐰔𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐰆𐰯𐰞𐰖𐰆 : 𐱅𐰏𐰯 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐰼𐰏 : 𐰽𐰨𐰑𐰃:
KÖLTİGiN : aZMaNKaG : BİNiP : OPLaYU : TeGDİ : aLTI : eRiG : SaNÇDI : SÜ : TeGİŞİNDE : YİTiNÇ : eRiG : KILıÇLaDI : iKiNTİ : KUŞaLGuKDA : eDiZ : BİRLE : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : aZ : YaGıZIN : BİNiP : OPLaYU : TeGiP : BİR : eRiG : SaNÇDI:
Költiğin Azman’a binip hoplayıp değdi, altı Eri dağıttı, ordu değişinde yedinci eri kılıçladı. İkinci Kuşalguk’da Ediz ile savaştık. Költiğin Az Yağız’ına binip, hoplayıp değip bir eri dağıttı.
K6
𐱃𐰸𐰔 : 𐰼𐰏 : 𐰏𐰼𐰀 : 𐱃𐰸𐰃𐰑𐰃 : 𐰓𐰔 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰇𐰲𐰨 : 𐰉𐰆𐰞𐰲𐰆𐰑𐰀 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰔𐰢𐰣𐰴𐰍 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰽𐰨𐰑𐰃 : 𐰾𐰇𐰾𐰃𐰤 : 𐰽𐰨𐰑𐰢𐰔 : 𐰃𐰠𐰃𐰤 : 𐰞𐱃𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐱅𐰨 : 𐰲𐰆𐱁 : 𐰉𐱁𐰃𐰦𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐱅𐰇𐰼𐰜:
TOKuZ : eRiG : eGiRE : TOKIDI : eDiZ : BODuN : aNDA : ÖLTİ : ÜÇüNÇ : BOLÇUDA : OGuZ : BİRLE : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN : aZMaNKaG : BİNiP : TeGDİ : SaNÇDI : SÜSİN : SaNÇDıMıZ : İLİN : aLTıMıZ : TÖRTüNÇ : ÇUŞ : BaŞINDA : SÜŊüŞDüMüZ : TÜRK:
Dokuz eri eğirip dokundu, Ediz boyları orada öldü. Üçüncü Bolçu’da Oğuz ile savaştık. Költiğin Azman’a binip değdi, dağıttı. Ordusunu dağıttık. İlini aldık. Dördüncüsü Çuş Başı’nda savaştık. Türk
K7
𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰑𐰴 : 𐰴𐰢𐱁𐱃𐰑𐰃 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰉𐰆𐰡𐰀𐰲𐰃 : 𐰀𐰼𐱅𐰃 : 𐰆𐰔𐰀 : 𐰚𐰠𐰢𐰾 : 𐰾𐰇𐰾𐰃𐰤 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰍𐱃𐰯 : 𐱃𐰆𐰭𐰺𐰀 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐰆𐰍𐱁 : 𐰞𐰯𐰍𐰆 : 𐰆𐰣 : 𐰼𐰏 : 𐱃𐰆𐰭𐰀𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰖𐰆𐰍𐰃𐰦𐰀 : 𐰏𐰼𐰯 : 𐰇𐰠𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰋𐰃𐰾𐰨 : 𐰔𐰏𐰤𐱅𐰃 : 𐰴𐰑𐰔𐰓𐰀 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰋𐰃𐰼𐰠𐰀 : 𐰾𐰇𐰭𐱁𐰓𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤:
BODuN : aDaK : KaMŞaTDI : YaBLaK : BOLDAÇI : ERTİ : OZA : KeLMiŞ : SÜSİN : KÖLTİGiN : aGTıP : TOŊRA : BİR : OGuŞ : aLPagU : ON : eRiG : TOŊATİGiN : YUGINDA : eGiRiP : ÖLüRTüMüZ : BiŞiNÇ : eZGiNTİ : KaDıZDA : OGuZ : BİRLE : SÜŊüŞDüMüZ : KÖLTİGiN:
boyları ayak titretti, yavlak (kötü) olacak idi, üzerimize gelmiş ordusunu Költiğin ağtıp Tongra’dan bir oğuşu alp on eri, [Alp er] Tonga Tigin’in yuğunda (ölüm töreninde) çevirip öldürdük. Beşincisi Ezginti Kadız’da Oğuz ile savaştık. Költiğin
K8
𐰔 : 𐰖𐰍𐰔𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱅𐰏𐰓𐰃 : 𐰚𐰃 : 𐰼𐰏 : 𐰽𐰨𐰑𐰃 : 𐰉𐰞𐰃𐰶𐰀 : 𐰉𐰺𐰢𐰑𐰃 : 𐰆𐰞 : 𐰾𐰇 : 𐰦𐰀 : 𐰇𐰠𐱅𐰃 : 𐰢𐰍𐰀 : 𐰴𐰆𐰺𐰍𐰣 : 𐰴𐰃𐱁𐰞𐰯 : 𐰖𐰔𐰃𐰭𐰀 : 𐰆𐰍𐰔𐰍𐰺𐰆 : 𐰾𐰇 : 𐱃𐱁𐰴𐰑𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰋𐰏 : 𐰉𐱁𐰞𐰖𐰆 : 𐰴𐰃𐱃𐰢𐰔 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰖𐰍𐰃 : 𐰆𐰺𐰑𐰆𐰍 : 𐰉𐰽𐰑𐰃 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤:
aZ : YaGıZIN : BİNiP : TeGDİ : iKİ : eRiG : SaNÇDI : BaLIKA : BaRMaDI : OL : SÜ : aNDA : ÖLTİ : aMGA : KORGaN : KIŞLaP : YaZIŊA : OGuZGaRU : SÜ : TaŞıKDıMıZ : KÖLTİGiN : BeG : BaŞLaYU : KITıMıZ : OGuZ : YaGI : ORDUG : BaSDI : KÖLTİGiN:
Az Yağız’ına binip değdi, iki eri sançtı, şehire varmadı, o ordu orada öldü. Amga Kurgan’da kışlayıp yazına Oğuz’a doğru ordu çıkardık Költiğin Beğ başında gittik Oğuz düşman ordusu bastı. Költiğin
K9
𐰇𐰏𐰾𐰔 : 𐰴𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐰤𐰯 : 𐱃𐰸𐰆𐰔 : 𐰼𐰤 : 𐰽𐰨𐰑𐰃 : 𐰆𐰺𐰑𐰆𐰍 : 𐰋𐰃𐰼𐰢𐰓𐰃 : 𐰇𐰏𐰢 : 𐰴𐱃𐰆𐰣 : 𐰆𐰞𐰖𐰆 : 𐰇𐰏𐰠𐰼𐰢 : 𐰚𐰠𐰼𐰢 : 𐰚𐰠𐰭𐰇𐰤𐰢 : 𐰸𐰆𐰨𐰖𐰞𐰺𐰢 : 𐰉𐰆𐰨𐰀 : 𐰘𐰢𐰀 : 𐱅𐰃𐰼𐰏𐰃 : 𐰚𐰇𐰭 : 𐰉𐰆𐰡𐰲𐰃 : 𐰼𐱅𐰃 : 𐰇𐰠𐰏𐰃 : 𐰖𐰆𐰺𐱃𐰑𐰀 : 𐰖𐰆𐰞𐱃𐰀 : 𐰖𐱃𐰆 : 𐰴𐰡𐰲𐰃 : 𐰼𐱅𐰏𐰔:
ÖGSüZ : aKIN : BİNiP : TOKUZ : eRiN : SaNÇDI : ORDUG : BİRMeDİ : ÖGüM : KATuN : ULaYU : ÖGLeRiM : eKeLeRiM : KeLiŊÜNüM : KONÇuYLaRıM : BUNÇA : YiME : TİRiGİ : KÜNG : BOLDaÇI : eRTİ : ÖLüGİ : YURTDA : YOLTA : YaTU : KaLDaÇI : eRTiGiZ:
Öksüz Ak’a binip dokuz erini dağıttı, orduyu vermedi. Anam kadın, öncelikle öglerim, ekelerim gelinlerim, konçuylarım, bunca yine diri cariye olacak idi. Ölü yurtta, yolda yatıp kalacak idiniz.
K10
𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰖𐰸 : 𐰼𐰾𐰼 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰇𐰠𐱅𐰲𐰃 : 𐰼𐱅𐰏𐰔 : 𐰃𐰤𐰢 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰚𐰼𐰏𐰚 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰇𐰔𐰢 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰚𐰇𐰼𐰇𐰼 : 𐰚𐰇𐰔𐰢 : 𐰚𐰇𐰼𐰢𐰔 : 𐱅𐰏 : 𐰋𐰃𐰠𐰼 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰢 : 𐰋𐰃𐰠𐰢𐰔 : 𐱅𐰏 : 𐰉𐰆𐰡𐰃 : 𐰇𐰔𐰢 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰇𐰓 : 𐱅𐰭𐰼𐰃 : 𐰖𐰽𐰺 : 𐰚𐰃𐰾𐰃 : 𐰆𐰍𐰞𐰃 : 𐰸𐰆𐰯 : 𐰇𐰠𐰏𐰠𐰃 : 𐱅𐰇𐰼𐰇𐰢𐰾:
KÖLTİGiN : YOK : eRSeR : KOP : ÖLTeÇİ : eRTiGiZ : İNiM : KÖLTİGiN : KeRGeK : BOLDI : ÖZüM : SaKıNDıM : KÖRÜR : KÖZüM : KÖRMeZ : TeG : BİLiR : BİLiGiM : BİLMeZ : TeG : BOLDI : ÖZüM : SaKıNDıM : ÖD : TeŊRİ : YaŞaR : KİŞİ : OGLI : KOP : ÖLGeLİ : TÖRÜMiŞ:
Költiğin yok ise hep ölecek idiniz. Kardeşim Költiğin kergek [kuşu] oldu (öldü). Özüm düşündüm. Görür gözüm görmez oldu, bildiğim bilgim bilinmez oldu, öz’üm düşündüm. Zamanı Tanrı yaşar, Kişi oğlu hep ölümlü türemiş.
K11
𐰨𐰀 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰚𐰇𐰔𐰓𐰀 : 𐰖𐱁 : 𐰚𐰠𐰾𐰼 : 𐱅𐰃𐰑𐰀 : 𐰚𐰇𐰭𐰠𐱅𐰀 : 𐰾𐰃𐰍𐱃 : 𐰚𐰠𐰾𐰼 : 𐰖𐰦𐰺𐰆 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰴𐱃𐰍𐰓𐰃 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰚𐰃 : 𐱁𐰑 : 𐰆𐰞𐰖𐰆 : 𐰃𐰤𐰃 : 𐰘𐰏𐰇𐰤𐰢 : 𐰆𐰍𐰞𐰣𐰢 : 𐰋𐰏𐰠𐰼𐰢 : 𐰉𐰆𐰑𐰣𐰢 : 𐰚𐰇𐰔𐰃 : 𐰴𐱁𐰃 : 𐰖𐰉𐰞𐰴 : 𐰉𐰆𐰡𐰲𐰃 : 𐱅𐰃𐰯 : 𐰽𐰴𐰦𐰢 : 𐰖𐰆𐰍𐰲𐰃 : 𐰾𐰃𐰍𐱃𐰲𐰃 : 𐰶𐰃𐱃𐰪 : 𐱃𐱃𐰉𐰃 : 𐰉𐰆𐰑𐰣 : 𐰉𐱁𐰞𐰖𐰆:
aNÇA : SaKıNDıM : KÖZDE : YaŞ : KeLSeR : TIDA : KÖŊüLTE : SIGıT : KeLSeR : YaNDuRU : SaKıNDıM : KaTıGDI : SaKıNDıM : iKİ : ŞaD : ULaYU : İNİ : YeGÜNüM : OGLaNıM : BeGLeRiM : BODuNuM : KÖZİ : KaŞI : YaBLaK : BOLDaÇI : TİP : SaKıNDıM : YUGÇI SIGıTÇI : KITaÑ : TaTaBI : BODuN : BaŞLaYU:
Onca düşündüm. Gözden yaş gelse silip, gönülden ağıt gelse yan durup düşündüm. Katıca düşündüm. İki şad önce kardeş yeğenimin, oğullarımın, beğlerimin, boylarımın gözü kaşı kötü olacak deyip düşündüm. Yuğcu, sığıtçı, Kıtay, Tatabı boyları başta
K12
𐰆𐰑𐰺 : 𐰾𐰭𐰇𐰤 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰴𐰍𐰦𐰀 : 𐰃𐰾𐰘𐰃 : 𐰠𐰃𐰚𐰭 : 𐰴𐰞𐱃𐰃 : 𐰋𐰃𐰼 : 𐱅𐰇𐰢𐰤 : 𐰍𐰃 : 𐰞𐱃𐰆𐰣 : 𐰚𐰇𐰢𐱁 : 𐰚𐰼𐰏𐰚𐰾𐰔 : 𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰃 : 𐱅𐰇𐰯𐰇𐱅 : 𐰴𐰍𐰦𐰀 : 𐰋𐰇𐰠𐰤 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰴𐰆𐰺𐰖𐰀 : 𐰚𐰇𐰤 : 𐰉𐱃𐰽𐰴𐰑𐰴𐰃 : 𐰽𐰆𐰍𐰑 : 𐰋𐰼𐰲𐰚 : 𐰼 : 𐰉𐰆𐰴𐰺𐰴 : 𐰆𐰞𐰾 : 𐰉𐰆𐰑𐰦𐰀 : 𐰤𐰭 : 𐰾𐰭𐰇𐰤 : 𐰆𐰍𐰞 : 𐱃𐰺𐰴𐰣 : 𐰚𐰠𐱅𐰃:
UDaR : SeŊÜN : KeLTİ : TaBGaÇ : KaGaNDA : İSiyİ : LİKeŊ : KeLTİ : BİR : TÜMeN : aGI : aLTUN : KÜMüŞ : KeRGeSİZ : KeLÜRTİ : TÜPÜT : KaGaNDA : BÖLüN : KeLTİ : KURıYA : KÜN : BaTSıKDaKI : SOGD : BeRÇiK : eR : BUKaRaK : ULuŞ : BODuNDA : NeŊ : SeŊÜN : OGuL : TaRKaN : KeLTİ:
Udar paşa geldi. Tabgaç kağanından İsiyi Li-Keng geldi. Bir tümeni ipek altın, gümüş, gerekeni getirdi. Tibet kağanından bölün geldi. Geri gün batısındaki Soğd Berçik Er, Buhara Ulusu boyundan Neng sengün, Oğul Tarkan geldi.
K13
𐰆𐰣𐰸 : 𐰆𐰍𐰞𐰢 : 𐱅𐰇𐰼𐰏𐰾 : 𐰴𐰍𐰦𐰀 : 𐰢𐰚𐰼𐰲 : 𐱃𐰢𐰍𐰲𐰃 : 𐰆𐰍𐰔 : 𐰋𐰃𐰠𐰏𐰀 : 𐱃𐰢𐰍𐰲𐰃 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰶𐰃𐰺𐰴𐰔 : 𐰴𐰍𐰦𐰀 : 𐱃𐰺𐰑𐰆𐱁 : 𐰃𐰣𐰨𐰆 : 𐰲𐰆𐰺 : 𐰚𐰠𐱅𐰃 : 𐰉𐰺𐰴 : 𐰃𐱅𐰏𐰇𐰲𐰃 : 𐰋𐰓𐰔 : 𐰖𐰺𐱃𐰍𐰢𐰀 : 𐰋𐰃𐱅𐰏 : 𐱃𐱁 : 𐰃𐱅𐰏𐰇𐰲𐰃 : 𐱃𐰉𐰍𐰲 : 𐰴𐰍𐰣 : 𐰲𐰃𐰴𐰣𐰃 : 𐰲𐰭 : 𐰾𐰭𐰇𐰤 : 𐰚𐰠𐱅𐰃:
ON OK : OGLuM : TÜRGiŞ : KaGaNDA : MaKaRaÇ : TaMGaÇI : OGuZ : BİLGE : TaMGaÇI : KeLTİ : KIRKıZ : KaGaNDA : TaMGaÇI : INaNÇU : ÇOR : KeLTİ : BaRK : İTGÜÇİ : BeDiZ : YaRaTıGMA : BİTiK : TaŞ : İTGÜÇİ : TaBGaÇ : KaGaN : ÇIKaNI : ÇaŊ : SeŊÜN : KeLTİ:
On Ok oğlum Türgiş kağanından Makaraç Damgacı, Oğuz Bilge Damgacı geldi. Kırgız Tarduş damgacı Inançu Çor geldi. Bark edici, beze yaratıcısı, biti taş edici, Tabgaç kağanının yeğeni Çang paşa geldi.
KD1
𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰸𐰆𐰪 : 𐰘𐰃𐰞𐰴𐰀 : 𐰘𐰃𐱅𐰃 : 𐰘𐰏𐰼𐰢𐰚𐰀 : 𐰆𐰲𐰑𐰃 : 𐱃𐰆𐰴𐰔𐰨 : 𐰖 : 𐰘𐱅𐰃 : 𐰆𐱃𐰔𐰴𐰀 : 𐰖𐰆𐰍 : 𐰼𐱅𐰇𐰼𐱅𐰢𐰔 : 𐰉𐰺𐰴𐰃𐰤 : 𐰋𐰓𐰔𐰃𐰤 : 𐰋𐰃𐱅𐰏 : 𐱃𐱁𐰃𐰤 : 𐰣 : 𐰋𐰃𐰲𐰃𐰤 : 𐰘𐰃𐰞𐰴𐰀 : 𐰘𐰃𐱅𐰨 : 𐰖 : 𐰘𐰃𐱅𐰃 : 𐰆𐱃𐰔𐰴𐰀 : 𐰴𐰆𐰯 : 𐰞𐰴𐰑𐰢𐰔 : 𐰚𐰇𐰠𐱅𐰃𐰏𐰤 : 𐰇𐰔𐰃 : 𐰶𐰃𐰺𐰴 : 𐰺𐱃𐰸𐰃 : 𐰘𐰃𐱅𐰃 : 𐰖𐱁𐰍 : 𐰉𐰆𐰞𐰃𐱃 : 𐱃𐱁---- : 𐰉𐰆𐰨𐰀 : 𐰋𐰓𐰔𐰲𐰃𐰏 : 𐱃𐰆𐰖𐰍𐰣 : 𐰠𐱅𐰋𐰼 : 𐰚𐰠𐰇𐰼𐱅𐰃:
KÖLTİGiN : KOYN : YILKA : YİTİ : YiGiRMiKE : UÇDI : TOKuZuNÇ : aY : YiTİ : OTuZKA : YUG : eRTÜRTüMüZ : BaRKIN : BeDiZİN : BİTiG : TaŞIN : aN : BİÇİN : YILKA : YİTiNÇ : aY : YİTİ : OTuZKA : POK : aLKDıMıZ : KÖLTİGiN : ÖZİ : KIRK : aRTUKI : YİTİ : YaŞıG : BOLIT : TaŞ---- : BuNÇA : BeDiZÇİG : TOYGuN : iLTeBeR : KeLÜRTİ:
Költiğin Koyun yılının [Birinci ayı] yedi yirmi (on yedisinde) uçtu. Dokuzuncu ay yedi otuzda (yirmi yedisinde) yuğ [töreni] erdirdik. Barkını bezesini biti taşını an Biçin (domuz) yılının Yedinci ay yedi otuzda (on yedisinde) hep alkdık. Költiğin’in özü kırk artı yedi (kırk yedi) yaşında bulut [oldu]. Taş---- Bunca bezeciyi Toygun ilteber getirdi.